Lãnh tiền thất nghiệp ở Mỹ mùa Covid-19 liệu có bị cấm nhập cảnh?

Từ khi đại dịch COVID-19 xảy ra tới nay hơn 39 triệu người bị thất nghiệp ở Hoa Kỳ. Trong đó có rất nhiều câu hỏi thắc mắc đến việc người lao động có đủ điều kiện để xin tiền thất nghiệp ở Mỹ trong trường hợp bị sa thải không? và liệu họ có bị cấm nhập cảnh sau này không?

Bảo hiểm thất nghiệp là một chương trình chung của liên bang và tiểu bang cung cấp các lợi ích tiền mặt cho công nhân đủ điều kiện. Mỗi tiểu bang quản lý chương trình bảo hiểm thất nghiệp của riêng từng tiểu bang, bao gồm những điều kiện và số tiền trợ cấp, trong khi tuân theo các hướng dẫn được luật liên bang thiết lập. Các chương trình cơ bản ở hầu hết các tiểu bang cung cấp tới 26 tuần tiền thất nghiệp, thay thế khoảng một nửa số tiền lương trước đây của họ, lên đến mức lợi ích tối đa.

Theo các yêu cầu cơ bản được thiết lập trong Federal Unemployment Tax Act (tạm dịch là Đạo Luật Thuế Thất Nghiệp Liên Bang), công dân nước ngoài thường đủ điều kiện nhận trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp nếu họ được quyền làm việc (cả tại thời điểm họ đi làm và khi họ nộp đơn xin và nhận trợ cấp). Tiểu bang có thể thiết lập các quy tắc chặt chẽ hơn.

Nói chung, các cá nhân thường đủ điều kiện nhận trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp nếu họ:

1. Thất nghiệp không phải do lỗi của họ. Ở hầu hết các tiểu bang, điều này có nghĩa là một cá nhân phải được tách ra khỏi công việc của họ do sa thải, giảm lực lượng hoặc thiếu công việc.
2. Đáp ứng yêu cầu công việc và tiền lương. Một cá nhân phải đáp ứng các yêu cầu về tiểu bang của họ đối với tiền lương kiếm được hoặc thời gian làm việc trong một khoảng thời gian được thiết lập.
3. Đáp ứng mọi yêu cầu của tiểu bang. Vì mỗi tiểu bang đặt điều kiện về bảo hiểm thất nghiệp của riêng từng tiểu bang, cho nên đương đơn phải xem xét điều kiện cụ thể của tiểu bang mà họ đã làm việc ngay trước khi họ bị mất việc dành cho người nước ngoài.

Chương trình AIPP- Định cư Canada diện lao động

Để đủ điều kiện nhận bảo hiểm thất nghiệp, một số tiểu bang yêu cầu cá nhân thất nghiệp phải chứng minh rằng họ có thể làm việc, sẵn sàng cho công việc và tích cực tìm việc.

Điển hình ở tiểu bang Arizona, các cá nhân nộp đơn xin tiền thất nghiệp phải chứng minh rằng họ có thể làm việc (able to work), sẵn sàng cho công việc (available for work) và tích cực tìm kiếm công việc (actively looking for work). Arizona Department of Economic Security (tạm dịch là Bộ An Ninh Kinh Tế Arizona) định nghĩa một người “sẵn sàng cho công việc” là một người phải sẵn sàng và sẵn sàng chấp nhận làm việc full-time khi được đề nghị mà không cần hạn chế.

Còn ở tiểu bang California, đương đơn phải sẵn sàng cho công việc (available for work), sẵn sàng và sẵn sàng chấp nhận làm việc ngay lập tức (ready and willing to accept work immediately), và đang tích cực tìm kiếm công việc.

Nếu người nước ngoài đang làm việc tại Hoa Kỳ với giấy phép đi làm (Employment Authorization Document – EAD) chẳng hạn như đang ở trong tình trạng làm đơn xin thẻ xanh thì được xin tiền thất nghiệp vì những cá nhân này thường có thẻ đi làm không có giới hạn cho nên những cá nhân này sẽ sẵn sàng để làm việc cho một người chủ khác không phải là chủ nhân hiện tại của họ.

Thêm vào đó, những đương đơn đủ điều kiện để nhận được tiền thất nghiệp sẽ không bị cấm nhập cảnh vì là Gánh Nặng Xã Hội (Inadmissibility on Public Charge Grounds).

Như Bộ An Ninh Nội Địa đã nói trong Quy Định Chính Thức về Gánh Nặng Xã Hội rằng họ sẽ không xem xét tiền hưu trí liên bang và tiểu bang, tiền hưu trí an sinh xã hội, và trợ cấp thất nghiệp là lợi ích công cộng (public benefits) vì những chương trình đó được coi là lợi ích thông qua người làm việc và các khoản khấu trừ thuế.

Còn người lao động không có giấy tờ không thể thu tiền bảo hiểm thất nghiệp vì họ không được quyền làm việc trong thời gian được chỉ định mà tiền lương của họ đã kiếm được và họ không thể chứng minh rằng họ là những người sẵn sàng làm việc vì họ không được quyền hợp pháp để làm việc tại Hoa Kỳ.

Trong trường hợp những người lao động không có giấy tờ mà nhận tiền thất nghiệp có thể bị Sở Di Trú USCIS coi là gian lận vì thường những đơn xin tiền thất nghiệp có hỏi đương đơn có phải là công dân Hoa Kỳ hay không và nếu không thì phải chứng minh đương đơn được quyền đi làm hợp pháp.